भूकम्पले कास्कीका ३ घर भत्किए

पोखरा, जेठ २७,

कास्कीको थुमाकोडाँडा गाउँ विकास समितिमा केन्द्रविन्दु हुनेगरि दिउँसो गएको भूकम्पले लेखनाथ नगरपालिकामा तीनवटा भवनमा क्षति पुगेको छ । भूकम्पले लेखनाथ नगरपालिका वडा नम्वर १० तालबेंशीमा राधाकृष्ण सुवेदीको दुईतले घरको गाह्रो भत्काएको छ । यस्तै शिवराज सुवेदीको एकतले घर र ईलाका प्रहरी कार्यालय हंसपुर कार्यालयको भवनको गाह्रो भत्काएको क्षेत्रीय प्रहरी कार्यालय पोखराले जानकारी दिएको छ । भूकम्पका कारण मानवीय क्षतिका घट्ना भने नभएको प्रहरीले वताएको छ ।

यसैवीच भूकम्प लगत्तै कास्कीमा भीषण वर्षा भएको छ । गत वैशाखमा मात्रै सेती नदीमा आएको वाढीले ठूलो जनधनको क्षति पु¥याएकाले, भूकम्प पछिको वर्षाका कारण यस क्षेत्रका वासिन्दा त्रसिद वनेका छन् । वर्षाले सेती नदीमा केही मात्रामा पानीको सतह वढेपनि अहिले भने वर्षा रोकिन थालेकाले खासै जोखिम पूर्ण अवस्था नरहेको प्रहरीको भनाई छ । तर संभावित घट्नावाट वच्नका लागि सुरक्षित एवं संयमित रहन स्थानीय प्रशासनले नागरिकलाई अनुरोध गरेको छ ।

 

दिउ“सो १ बजेर ३९ मिनेटको समयमा पोखरा भन्दा १३ किलोमिटर उत्तर पूर्वमा पर्ने थुमाकोडाँलाई केन्द्रविन्दु बनाएर ४ दशमलब ८ रेक्टर स्केलको भुईचालो गएको अमेरिकी भुगर्भ सर्वेक्षण बिभागले जनाएको छ । भुइ“चालोले पोखरामा लगातार १२ सेकेन्डसम्म जमिन हल्लिएको थियो । भुइँचालोको धक्का चितवन, नवलपरासी, तनहुँ, लमजुङ, गोर्खा, स्याङजा आसपासका क्षेत्रका पनि महसुस गरिएको थियो ।

नेपालमा यसअघि गत असोज १ गते ताप्लेजुङ्ग आसपास केन्द्र बनाई ६ दशमलव ९ रेक्टर स्केलको भुइँचालो गएको थियो । ६ जनाको ज्यान जानेगरि गएको भूइँचालोबाट ६० जनाभन्दा बढी घाईते भएका थिए । नेपाल भूकम्पिय जोखिमका दृष्टिकोणले ११ औं स्थानमा पर्छ । नेपालको ईतिहासमा विक्रम संवत् १९९० साल माघ २ गते विनाशकारी भुकम्पले ठूलो क्षति पु¥याएको थियो । 

लामो अन्तरालमा अत्यन्तै विनासकारी भूकम्प जाने हुँदा यसबाट बच्नका लागि नागरिक तहबाट सचेत र जागरुक हुन विज्ञहरुले सुझाव दिँदै आएका छन् । अहिलेसम्मको तथ्यांकलाई हेर्ने हो भने ७ दशमलव ५ देखि ८ रेक्टर स्केल परिमाणका भूकम्पहरु प्रत्येक ४० वर्षमा र ८ भन्दा माथिका भूकम्पहरु प्रत्येक ८० वर्षमा जाने गर्दछन् । सम्भाव्यताको अध्ययनले पनि २०७० भित्र ८ रेक्टर स्केल भन्दा माथिका भूकम्प कम्तीमा एउटा जाने संभावना रहेको देखिन्छ ।

विशेषगरि सुरक्षित र बलियो घर–संरचना बनाउँदा भविष्यमा भूँईचालोबाट हुन सक्ने जीउ ज्यान तथा धनमालको नोक्सानीबाट बच्न सकिने हुँदा, भवनहरुलाई सुरक्षित किसिमले डिजाईन र निर्माण गर्न सरकारले भवन निर्माण संहिता २०६० समेत लागू गरिसकेको छ । तर यसको खासै कार्यान्वयन भने हुन सकेको छैन ।